Πυροπροστασία Ακινήτων – Δες τι μπορεί να συμβεί αν δεν λάβεις τα μέτρα πυροπροστασίας

Η Ελλάδα είναι μία χώρα με πολλά φαινόμενα καύσωνα και ξηρασίας, κάτι που αυξάνει δραματικά τον αριθμό των πυρκαγιών που ξεσπάνε κάθε χρόνο στη χώρα μας κατά την θερινή περίοδο. Εκτός από την καταστροφή των δασικών εκτάσεων αλλά και των ζώων που ζουν σε αυτές, πολλές φορές θύματα πυρκαγιών είναι και οι ακίνητες περιουσίες των ανθρώπων που βρίσκονται μέσα ή κοντά σε δασικές εκτάσεις.

Σε μια προσπάθεια θωράκισης της χώρας απέναντι σε αυτήν την απειλή, η κυβέρνηση θέσπισε νέα μέτρα πυροπροστασίας, τα οποία όμως έχουν προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση στους ιδιοκτήτες λόγω του ότι τέθηκαν σε ισχύ χωρίς να τους δώσουν αρκετό χρόνο ώστε να προετοιμαστούν κατάλληλα. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι οι ιδιοκτήτες ακινήτων πλησίον ή εντός δασικών εκτάσεων έχουν την υποχρέωση της σύνταξης Τεχνικής Έκθεσης, η οποία θα πρέπει να υποβληθεί μέχρι τις 21 Ιουνίου ενώ η προθεσμία για τον καθαρισμό των οικοπέδων και των ακάλυπτων χώρων από τους πολίτες λήγει στις 30 Ιουνίου.

Δεδομένων των στενών προθεσμιών, του υψηλού κόστους σύνταξης της Τεχνικής Έκθεσης και του μεγάλου αριθμού των απαραίτητων εργασιών, το Billys κατέγραψε όλα όσα πρέπει να γνωρίζεις για τον Κανονισμό Πυροπροστασίας.

Ποιούς αφορά ο νέος κανονισμός πυροπροστασίας

Ο κανονισμός αφορά σε δομημένα ακίνητα που βρίσκονται µέσα σε δάση, δασικές εκτάσεις, περιαστικό πράσινο, κηρυγµένες δασωτέες, αναδασωτέες και χορτολιβαδικές εκτάσεις, καθώς και σε ακτίνα τριακοσίων (300) µέτρων από τα όρια των εκτάσεων αυτών. Αφορά επίσης κτίσματα εντός πάρκων και αλσών πόλεων και οικιστικών περιοχών. Σύμφωνα με την Εγκ. ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/42966/1311/2024, στην περίπτωση των αλσών, ο κανονισμός εφαρμόζεται μόνο στα κτίρια που βρίσκονται εντός αυτών και όχι στα όμορα του άλσους ακίνητα, ούτε και σε αυτά που έχουν πρόσωπο στο άλσος.

Επίσης, όπως διευκρινίζει και σε άρθρο της η ΠΟΜΙΔΑ, “ο καθαρισμός αστικών οικοπέδων που είναι πάγια ετήσια υποχρέωση των ιδιοκτητών τους, δεν εμπίπτει στις διατάξεις αυτές, αλλά στις διατάξεις του «Εθνικού Μητρώου Τήρησης Μέτρων Πυροπροστασίας Ιδιοκτησιών» που νομοθέτησε το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, με το νόμο 5075/14.12.2023, ο οποίος προβλέπει άλλη μια ηλεκτρονική βάση ετήσιας καταγραφής των υποχρεώσεων των ιδιοκτητών  οικοπέδων  κατά  την  αντιπυρική  περίοδο, η οποία  δεν  έχει  τεθεί ακόμη σε λειτουργία, γι ́αυτό και οι δηλώσεις καθαρισμού των οικοπέδων προσωρινά κατατίθενται στους οικείους Δήμους”.

Υποχρεώσεις ιδιοκτητών για την πυροπροστασία ακινήτων

Για τα παραπάνω ακίνητα, οι ιδιοκτήτες έχουν την υποχρέωση να προβούν σε σύνταξη Εντύπου Αξιολόγησης Επικινδυνότητας και Τεχνικής Έκθεσης από αρμόδιο τεχνικό επιστήμονα, έως τις 21 Ιουνίου. Επιπλέον υποχρεούνται να υποβάλλουν Δήλωση Εφαρμογής των μέτρων πυρασφάλειας στην οποία θα δηλώνουν την ορθή λήψη των μέτρων που προβλέπονται στην έκθεση του αρμόδιου τεχνικού επιστήμονα.

Έντυπο Αξιολόγησης Επικινδυνότητας

Το Έντυπο Αξιολόγησης Επικινδυνότητας αποτυπώνει την επικινδυνότητα έναρξης ή διόγκωσης πυρκαγιάς, με βάση την περιοχή επιρροής του ακινήτου, σε 4 κατατάξεις. Χαμηλή, Μέση, Υψηλή και Ιδιαίτερα υψηλή. Για την αξιολόγηση λαμβάνονται υπόψη παράγοντες όπως το πλάτος της οδού πρόσβασης στο ακίνητο, η ύπαρξη σημείου υδροληψίας για τα πυροσβεστικά οχήματα, ή η ύπαρξη ακινήτων στα όμορα ακίνητα. Μάλιστα, το Έντυπο Αξιολόγησης συντάσσεται μόνο μία φορά και ανασύνταξη του απαιτείται μόνο στην περίπτωση που τροποποιηθούν οι παράμετροι που λήφθηκαν εξ αρχής υπόψη, όπως οι παραπάνω.

Τεχνική Έκθεση

Η Τεχνική Έκθεση περιλαμβάνει την περιγραφή του ακινήτου ως προς την περιβάλλουσα έκταση, συμπεριλαμβανομένων των κρίσιμων σημείων που οδήγησαν στην κατάταξή του στην κλίμακα επικινδυνότητας. Επίσης η ίδια Έκθεση καθορίζει τα προληπτικά μέτρα που οι ιδιοκτήτες έχουν την υποχρέωση να λάβουν, καθώς και τα μέτρα παθητικής αλλά και ενεργητικής πυροπροστασίας. Ανά περίπτωση ενδέχεται να δίνουν και συστάσεις στους ιδιοκτήτες για το σχέδιο προετοιμασίας εκκένωσης. Συντάσσεται και αυτή μόνο μία φορά αλλά θα πρέπει να υποβληθεί εκ νέου σε περίπτωση τροποποίησης της Έκθεσης ή ακόμα και του Εντύπου Αξιολόγησης. 

Σύμφωνα με την τελευταία ερμηνευτική εγκύκλιο που δημοσίευσε το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αντιπυρική περίοδο του 2024, στα ακίνητα του πεδίου εφαρμογής με υφιστάμενα κτίρια εφαρμόζονται μόνο τα μέτρα προληπτικής πυροπροστασίας και όχι τα μέτρα που αναφέρθηκαν παραπάνω. Μάλιστα, ο Υπουργός Κος Σκυλακάκης δήλωσε “Η πρώτη εφαρμογή είναι τα κλαδέματα και να μην έχει προσάναμμα απ’ έξω από το σπίτι. Να μην έχει ο ιδιοκτήτης την μπουκάλα του αερίου έξω από το σπίτι σε σημείο που θα πάρει φωτιά. Αυτά είναι τα φετινά μέτρα. Για τις υπόλοιπες υποχρεώσεις, ας δούμε στοιχεία από τις τεχνικές εκθέσεις που θα ετοιμάσουν οι μηχανικοί για του χρόνου”.

Τα μέτρα προληπτικής πυροπροστασίας είναι μία σειρά από γενικότερα μέτρα πρόληψης, μέρος ή σύνολο των οποίων εφαρμόζεται κατά περίπτωση, όπως για παράδειγμα:

1. ανάρτηση πινακίδων σε εμφανή σημεία της εγκατάστασης με οδηγίες πρόληψης πυρκαγιάς και τρόπους ενέργειας του προσωπικού της επιχείρησης σε περίπτωση έναρξης πυρκαγιάς.
2. Σήμανση θέσης πυροσβεστικών υλικών και μέσων, οδών διαφυγής και εξόδων κινδύνου.
3. Σήμανση επικίνδυνων υλικών και χώρων.
4. Απομάκρυνση από τις αποθήκες, διαδρόμους, ταράτσες, προαύλια κ.λπ. όλων των άχρηστων υλικών που μπορούν να αναφλεγούν και τοποθέτησή τους σε ασφαλή μέρη, για αποφυγή μετάδοσης πυρκαγιάς.
5. Τακτικός έλεγχος και συντήρηση του αρδευτικού συστήματος, καθαρισμός στεγών και υδρορροών από καύσιμες ύλες.

Τα παθητικά μέτρα πυροπροστασίας είναι αυτά που λαμβάνονται κατά τον σχεδιασμό και την κατασκευή των κτιρίων, ώστε αν ξεσπάσει πυρκαγιά, τα αποτελέσματά της να είναι όσο το δυνατόν λιγότερο καταστρεπτικά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα τέτοιων μέτρων είναι ο διαχωρισμός του κτιρίου σε πυροδιαμερίσματα.

Τα ενεργητικά – ή κατασταλτικά – μέτρα πυροπροστασίας αφορούν στον εξοπλισμό και τις προγραμματισμένες δραστηριότητες που ενεργοποιούνται με την εμφάνιση ή κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς. Σε αυτό το πλαίσιο περιλαμβάνονται οι πυροσβεστήρες, τα μόνιμα και ημιμόνιμα μέσα πυροπροστασίας όπως το χειροκίνητο σύστημα συναγερμού, το αυτόματο σύστημα πυρανίχνευσης, το σύστημα κατάσβεσης τοπικής εφαρμογής, κλπ.

Ποιός συντάσσει το Έντυπο Αξιολόγησης και την Τεχνική Έκθεση;

Το Έντυπο Αξιολόγησης μπορεί να συνταχθεί από Μηχανικούς (τοπογράφους, αρχιτέκτονες, πολιτικούς μηχανικούς, μηχανολόγους μηχανικούς, μηχανικούς περιβάλλοντος, κ.λ.π,) καθώς και δασολόγους, γεωπόνους ή γεωτεχνικούς επιστήμονες.

Η Τεχνική Έκθεση μπορεί να συνταχθεί από Μηχανικούς που έχουν δικαίωμα υπογραφής μελετών πυροπροστασίας σύμφωνα με το π.δ.99/2018 περί επαγγελματικών δικαιωμάτων (πολιτικοί μηχανικοί, αρχιτέκτονες μηχανικοί, μηχανολόγοι μηχανικοί, ηλεκτρολόγοι μηχανικοί, αγρονόμοι τοπογράφοι μηχανικοί, χημικοί μηχανικοί, μηχανικοί μεταλλείων και μεταλλουργοί μηχανικοί, ναυπηγοί μηχανικοί, μηχανικοί παραγωγής και διοίκησης). 

Τα δύο έγγραφα μπορούν να συνταχθούν είτε από τον ίδιο τεχνικό επιστήμονα είτε από διαφορετικούς. Σε κάθε περίπτωση όμως, θεωρούνται αλληλένδετα έγγραφα και επομένως θα πρέπει να συγκλίνουν. Αυτό σημαίνει για παράδειγμα ότι για ένα ακίνητο, δε μπορεί το Έντυπο Αξιολόγησης Επικινδυνότητα να το κατατάσσει ως Ιδιαίτερα επικίνδυνο αλλά η Τεχνική Έκθεση να μην καθορίζει κανένα προληπτικό μέτρο πυροπροστασίας.

Σχόλια και κριτικές για το νέο κανονισμό πυροπροστασίας ακινήτων

Ήδη από την πρώτη ανακοίνωση, ο νέος κανονισμός για την πυροπροστασία ακινήτων δέχτηκε έντονες κριτικές κυρίως λόγω του μικρού χρονικού περιθωρίου που δόθηκε στους ιδιοκτήτες για να αντιδράσουν αλλά και των μεγάλων λειτουργικών προκλήσεων που δημιούργησε στους επί μέρους Δήμους.

Ακόμα όμως και μετά από ανακοινώσεις παρατάσεων, υπήρξαν σχόλια σχετικά με την ορθότητα των μέτρων που προτείνονται αλλά και τον τρόπο με τον οποίο αυτό γίνεται. 

Ο προεδρος της ΠΟΜΙΔΑ, Κος Στράτος Ι. Παραδιάς, κάνει λόγο για τη δημιουργία ενός ​​νέου λαμπρού “πεδίο άνθησης της διαφθοράς στη δημόσια διοίκηση, μόνον και μόνον για να αποσεισθούν οι ευθύνες της διοίκησης σε περιπτώσεις πυρκαγιών και να φορτωθούν αποκλειστικά στους πολίτες”. 

Σχετικό άρθρο: Πυροπροστασία ή απόσειση ευθυνών; Του Στράτου Ι. Παραδιά

Επιπλέον, ο Συνήγορος του Πολίτη κ. Ανδρέας Ποττάκης απηύθυνε επιστολή προς τους Θεόδωρο Σκυλακάκη, Νίκο Ταγαρά, Ευθύμιο Μπακογιάννη (γενικό γραμματέα χωρικού σχεδιασμού), Ευάγγελο Τουρνά (υφυπουργό Πολιτικής Προστασίας) και Παρασκευή Χαραλαμπογιάννη (υφυπουργό Εσωτερικών) επισημαίνοντας ότι το κράτος “δεν είναι συνταγματικά αποδεκτό (άρθρα 24 και 17 του Συντάγματος) να μετακυλίει, σε μεγάλο βαθμό, τις ευθύνες της προστασίας της περιουσίας και του περιβάλλοντος από τις πυρκαγιές στους ιδιώτες, με υπέρμετρα, μάλιστα, επαχθείς οικονομικά όρους για αυτούς. Η επίμαχη ΚΥΑ θίγει το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα της ιδιοκτησίας”

Ο κ. Σκυλακάκης τοποθετήθηκε στα γενικότερα σχόλια που επικρατούν στα πλαίσια του East Mediterranean Gas Forum (EMGF) λέγοντας “Ο στόχος αυτών των κανονισμών δεν είναι να μπουν πρόστιμα, είναι να έχουμε την μέγιστη δυνατή κινητοποίηση για ένα πολύ δύσκολο καλοκαίρι που έρχεται. Σε κάθε περίπτωση, να ξέρουν και οι μηχανικοί, οι δασολόγοι ή οι γεωπόνοι που κάνουν τις σχετικές εκθέσεις ότι ο κανονισμός προβλέπει ενδεικτικά δράσεις. Θα πρέπει οι ίδιοι να πάρουν την απόφαση για την πυροπροστασία των σχετικών κτιρίων. Η έμφαση η δική μας είναι στο να γίνει η προετοιμασία. Τα πρόστιμα δεν είναι σκοπός, ούτε αυτοσκοπός”

Πέραν των μέτρων πυροπροστασίας που προβλέπει ο νέος κανονισμός, στο Billys θα βρεις όλες τις υπηρεσίες που ψάχνεις, ενώ αν είσαι διαχειριστής μπορείς να κάνεις έκδοση κοινοχρήστων δωρεάν! 

Θέλεις να μάθεις περισσότερα για το πώς μπορείς με το Billys να απολαμβάνεις διαφάνεια και σωστή οργάνωση στη διαχείριση της πολυκατοικίας; Ξεκίνα δωρεάν, ή δες πακέτα για όλες τις ανάγκες! Το Billys έχει τις λύσεις για σένα.